تەركىبىدە كىسلاتا بار يۇندى بىر تەرەپ قىلىش

كىسلاتالىق كېرەكسىز سۇ بولسا pH قىممىتى 6 دىن تۆۋەن بولغان كېرەكسىز سۇ.كۈچلۈك كىسلاتا يۇندى ۋە ئاجىز كىسلاتا يۇندى.موناكسىد يۇندى ۋە كۆپ ئىقتىدارلىق پاسكىنا سۇتۆۋەن قويۇقلۇقتىكى كىسلاتالىق يۇندى ۋە يۇقىرى قويۇقلۇقتىكى كىسلاتالىق يۇندى.ئادەتتە كىسلاتالىق يۇندى بىر قىسىم كىسلاتانى ئۆز ئىچىگە ئالغاندىن باشقا ، دائىم ئېغىر مېتال ئىئونلىرى ۋە ئۇلارنىڭ تۇزلىرى ۋە باشقا زىيانلىق ماددىلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.كىسلاتالىق كېرەكسىز سۇ كۆپ خىل مەنبەلەردىن كەلگەن بولۇپ ، كان قېزىش ، گىدرومېتاللورگىيە ، پولات دومىلاش ، پولات ۋە رەڭلىك مېتاللارنى يەر يۈزى كىسلاتاسىنى بىر تەرەپ قىلىش ، خىمىيىلىك سانائىتى ، كىسلاتا ئىشلەپچىقىرىش ، بوياق ، ئېلېكترولىز ، ئېلېكتر ئېنېرگىيىسى ، سۈنئىي تالا ۋە باشقا سانائەت ساھەلىرىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.كۆپ ئۇچرايدىغان كىسلاتالىق كېرەكسىز سۇ بولسا گۈڭگۈرت كىسلاتاسى كېرەكسىز سۇ ، ئۇنىڭدىن قالسا ھىدرو كىسلاتا ۋە ئازوت كىسلاتاسى كېرەكسىز سۇ.جۇڭگو ھەر يىلى بىر مىليون كۇب مېتىرغا يېقىن سانائەت تاشلاندۇق كىسلاتاسىنى قويۇپ بەرمەكچى بولۇۋاتىدۇ ، ئەگەر بۇ تاشلاندۇق سۇلار بىر تەرەپ قىلىنماي بىۋاسىتە قويۇپ بېرىلسە ، تۇرۇبا يولىنى چىرىتىدۇ ، زىرائەتلەرگە زىيان سالىدۇ ، بېلىقلارغا زىيان سالىدۇ ، پاراخوتلارغا زىيان سالىدۇ ۋە مۇھىت ساغلاملىقىنى بۇزىدۇ.سانائەت كىسلاتا پاسكىنا سۇلىرىنى قويۇپ بېرىشتىن بۇرۇن چوقۇم دۆلەتنىڭ قويۇپ بېرىش ئۆلچىمىگە يەتكۈزۈش كېرەك ، كىسلاتا پاسكىنا سۇلىرىنى يىغىۋېلىش ۋە قايتا ئىشلىتىشكە بولىدۇ.تاشلاندۇق كىسلاتانى بىر تەرەپ قىلغاندا ، تۇزنى بىر تەرەپ قىلىش ، قويۇقلاشتۇرۇش ئۇسۇلى ، خىمىيىلىك نېيتراللاشتۇرۇش ئۇسۇلى ، ئېلىش ئۇسۇلى ، ئىئون ئالماشتۇرۇش رېشاتكىسى ، پەردىلەرنى ئايرىش ئۇسۇلى قاتارلىقلارنى تاللاشقا بولىدۇ.

1. قايتا پىششىقلاپ ئىشلەش

ئاتالمىش ​​تۇز كۆپ مىقداردا تويۇنغان تۇز سۈيىدىن پايدىلىنىپ ، كېرەكسىز كىسلاتادىكى ئورگانىك ماددىلارنىڭ ھەممىسىنى دېگۈدەك چۆكتۈرۈۋېتىدۇ.قانداقلا بولمىسۇن ، بۇ ئۇسۇل ھىدرو كىسلاتا ھاسىل قىلىپ ، گۈڭگۈرت كىسلاتاسىنىڭ ئەخلەت كىسلاتاسىدىكى ئەسلىگە كېلىشى ۋە ئىشلىتىلىشىگە تەسىر كۆرسىتىدۇ ، شۇڭا ناترىي بىسفىلات تويۇنغان ئېرىتمىسى بىلەن تاشلاندۇق كىسلاتاسىدىكى ئورگانىك ماددىلارنى تۇزلاش ئۇسۇلى تەتقىق قىلىندى.
تاشلاندۇق كىسلاتا تەركىبىدە گۈڭگۈرت كىسلاتاسى ۋە ھەر خىل ئورگانىك ماددىلار بار ، بۇلار ئاساسلىقى ئاز مىقداردا 6 خىل خلورو -3 نىتروتولۇئېن -4 سۇلفونىك كىسلاتاسى ۋە 6-خلورو -3-نىتروتولۇئېن -4-سۇلفونىك كىسلاتادىن باشقا ھەر خىل ئىزومېرلار. سۇلفاتلاشتۇرۇش ، خلورلاش ۋە نىتراتلاشتۇرۇش جەريانى.تۇز چىقىرىش ئۇسۇلى كۆپ مىقداردا تويۇنغان تۇز سۈيىدىن پايدىلىنىپ ، كېرەكسىز كىسلاتادىكى ئورگانىك ماددىلارنىڭ ھەممىسىنى دېگۈدەك چۆكتۈرۈۋېتىدۇ.تۇزنى يىغىۋېلىش ئۇسۇلى تاشلاندۇق كىسلاتاسىدىكى ھەر خىل ئورگانىك ماددىلارنى چىقىرىپ تاشلاپلا قالماي ، گۈڭگۈرت كىسلاتاسىنى ئەسلىگە كەلتۈرۈپ ، دەۋرىيلىك ئىشلەپچىقىرىشقا سەرپ قىلىپ ، تەننەرخنى ۋە ئېنېرگىيەنى تېجەيدۇ.

2. قورۇش ئۇسۇلى

قاينىتىش ئۇسۇلى ھىدروخلورىك كىسلاتاسى قاتارلىق ئۆزگىرىشچان كىسلاتاغا قوللىنىلىدۇ ، ئۇ ئېرىتىش ئارقىلىق ئېرىتىشتىن ئايرىپ ئەسلىگە كەلتۈرۈش ئۈنۈمىگە ئېرىشىدۇ.

3. خىمىيىلىك نېيتراللاشتۇرۇش ئۇسۇلى

H + (aq) + OH- (aq) = H2O نىڭ ئاساسلىق كىسلاتا-ئاساسى ئىنكاسىمۇ كىسلاتالىق يۇندى بىر تەرەپ قىلىشتىكى مۇھىم ئاساس.كىسلاتالىق كېرەكسىز سۇنى بىر تەرەپ قىلىشنىڭ ئورتاق ئۇسۇللىرى نېيتراللاشتۇرۇش ۋە قايتا پايدىلىنىش ، كىسلاتالىق كېرەكسىز سۇنى ئۆزئارا نېيتراللاشتۇرۇش ، زەھەرلىك ماددىلارنى نېيتراللاشتۇرۇش ، سۈزۈشنى نېيتراللاشتۇرۇش قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. كىسلاتا ئاساسى نېيتراللاشتۇرۇش گىدروخلورىك كىسلاتا ۋە گۈڭگۈرت كىسلاتا چىلىغان ئەخلەت سۇيۇقلۇقىنى بىر تەرەپ قىلىپ ، pH قىممىتى قويۇپ بېرىش ئۆلچىمىگە يەتتى.ناترىي كاربونات (ناترىي كۈلى) ، ناترىي ھىدروكسىد ، ھاك تېشى ياكى ھاك كىسلاتا ئاساسى نېيتراللاشتۇرۇشنىڭ خام ئەشياسى ، ئادەتتە ئىشلىتىش ئەرزان ، ھاك ياساش ئاسان.

4. ئېلىش ئۇسۇلى

سۇيۇقلۇق-سۇيۇقلۇق ئېلىش ، ئېرىتكۈچى ئېلىش دەپمۇ ئاتىلىدۇ ، ئۇ بىر خىل مەشغۇلات بولۇپ ، خام ئەشيا سۇيۇقلۇقىدىكى زاپچاسلارنىڭ مۇۋاپىق ئېرىتكۈچىدىكى ئېرىتىش پەرقىنى ئىشلىتىپ ، ئايرىشنى ئەمەلگە ئاشۇرىدۇ.كىسلاتا تەركىبىدىكى كېرەكسىز سۇنى بىر تەرەپ قىلىشتا ، كىسلاتالىق كېرەكسىز سۇ ۋە ئورگانىك ئېرىتكۈچىنى تولۇق ئۇچرىشىش كېرەك ، بۇنداق بولغاندا تاشلاندۇق كىسلاتادىكى بۇلغانمىلار ئېرىتكۈچىگە يۆتكىلىدۇ.ئېلىش تەلىپى: (1) تاشلاندۇق كىسلاتاغا نىسبەتەن ئىنېرتسىيىلىك ، تاشلاندۇق كىسلاتا بىلەن خىمىيىلىك ئىنكاس قايتۇرمايدۇ ۋە تاشلاندۇق كىسلاتادا ئېرىمەيدۇ.(2) كېرەكسىز كىسلاتا تەركىبىدىكى كېرەكسىز ماددىلار گۈڭگۈرت ۋە گۈڭگۈرت كىسلاتاسىدا يۇقىرى بۆلۈش كوئېففىتسېنتى بولىدۇ(3) باھاسى ئەرزان ھەم ئاسان ئېلىش;(4) نىجاسەتتىن ئايرىش ئاسان ، تارتىۋالغاندا كىچىك زىيان.كۆپ ئۇچرايدىغان جەۋھەرلەر بېنزول (تولۇئېن ، نىتروبېنزېن ، خلوروبېنزېن) ، فېنول (كروسوت خام دىفېنول) ، گالوگېنلانغان ھىدرو كاربون (ترىخلوروئېتان ، دىخلوروئېتان) ، ئىزوپروپىل ئېفىر ۋە N-503 قاتارلىقلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.

5. ئىئون ئالماشتۇرۇش قالدۇق ئۇسۇلى

ئورگانىك كىسلاتا ئەخلەت سۇيۇقلۇقىنى ئىئون ئالماشتۇرۇش قالدۇقى ئارقىلىق داۋالاشنىڭ ئاساسلىق پرىنسىپى شۇكى ، بىر قىسىم ئىئون ئالماشتۇرۇش قالدۇقلىرى ئورگانىك كىسلاتانى تاشلاندۇق كىسلاتا ئېرىتمىسىدىن سۈمۈرۈپ ، ئانئورگانىك كىسلاتا ۋە مېتال تۇزنى چىقىرىپ تاشلاپ ، ئوخشىمىغان كىسلاتا بىلەن تۇزنىڭ ئايرىلىشىنى ئەمەلگە ئاشۇرالايدۇ.

6. پەردىسىنى ئايرىش ئۇسۇلى

كىسلاتالىق تاشلاندۇق سۇيۇقلۇق ئۈچۈن ، دىئالىز ، ئېلېكترودىئالىز قاتارلىق پەردىلەرنى داۋالاش ئۇسۇللىرىنىمۇ ئىشلىتىشكە بولىدۇ.تاشلاندۇق كىسلاتانىڭ پەردىنىڭ ئەسلىگە كېلىشى ئاساسلىقى قويۇقلۇقى پەرقى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان دىئالىز قىلىش پرىنسىپىنى قوللىنىدۇ.پۈتكۈل ئۈسكۈنە تارقاق دىئالىز پەردىسى ، سۇيۇقلۇق تارقىتىش تاختىسى ، كۈچەيتمە تەخسە ، سۇيۇقلۇق ئاقما تەخسە رامكىسى قاتارلىقلاردىن تەركىب تاپقان بولۇپ ، تاشلاندۇق سۇيۇقلۇقتىكى ماددىلارنى ئايرىش ئارقىلىق ئايرىش ئۈنۈمىگە ئېرىشىدۇ.

7. سوۋۇتۇش كىرىستاللاش ئۇسۇلى

سوۋۇتۇش كىرىستاللاش ئۇسۇلى ئېرىتمىنىڭ تېمپېراتۇرىسىنى تۆۋەنلىتىش ۋە ئېرىتمىنى چۆكۈشنىڭ ئۇسۇلى.ئۇ تاشلاندۇق كىسلاتانى بىر تەرەپ قىلىش جەريانىدا ئىشلىتىلىدۇ ، ئەخلەت كىسلاتاسىدىكى بۇلغانمىلار سوۋۇتۇپ ، تەلەپكە ماس كېلىدىغان ۋە قايتا ئىشلەتكىلى بولىدىغان كىسلاتا ئېرىتمىسىنى ئەسلىگە كەلتۈرىدۇ.مەسىلەن ، دومىلاش زاۋۇتىنىڭ كىسلاتا يۇيۇش جەريانىدىن قويۇپ بېرىلگەن تاشلاندۇق گۈڭگۈرت كىسلاتاسى تەركىبىدە كۆپ مىقداردا قارا سۇلفات بار ، ئۇ قويۇقلاشتۇرۇش ۋە كىرىستاللاش ۋە سۈزۈش جەريانىدا بىر تەرەپ قىلىنىدۇ.سۈزۈش ئارقىلىق قارا سۇلفات ئېلىۋېتىلگەندىن كېيىن ، كىسلاتانى پولات يىغىش جەريانىغا قايتۇرۇپ ئىشلىتىشكە بولىدۇ.
سوۋۇتۇش كىرىستاللاشنىڭ نۇرغۇن سانائەت قوللىنىشچان پروگراممىلىرى بار ، بۇلار مېتال پىششىقلاپ ئىشلەشتىكى چىلاش جەريانى بىلەن تەسۋىرلەنگەن.پولات ۋە مېخانىكىلىق پىششىقلاپ ئىشلەش جەريانىدا ، گۈڭگۈرت كىسلاتا ئېرىتمىسى ئادەتتە مېتال يۈزىدىكى داتنى يوقىتىشقا ئىشلىتىلىدۇ.شۇڭلاشقا ، تاشلاندۇق كىسلاتانى يىغىۋېلىش تەننەرخنى زور دەرىجىدە تۆۋەنلىتىپ ، مۇھىتنى قوغدىيالايدۇ.سوۋۇتۇش كىرىستاللاش بۇ جەرياننى ئەمەلگە ئاشۇرۇش ئۈچۈن سانائەتتە ئىشلىتىلىدۇ.

8. ئوكسىدلىنىش ئۇسۇلى

بۇ ئۇسۇل ئۇزۇندىن بۇيان قوللىنىلىپ كەلگەن بولۇپ ، پرىنسىپ كېرەكسىز گۈڭگۈرت كىسلاتاسىدىكى ئورگانىك ماددىلارنى مۇۋاپىق شارائىتتا ئوكسىدلاشتۇرغۇچى ماددىلار ئارقىلىق پارچىلايدۇ ، بۇنداق بولغاندا ئۇ كاربون تۆت ئوكسىد ، سۇ ، ئازوت ئوكسىد قاتارلىقلارغا ئايلىنىدۇ. گۈڭگۈرت كىسلاتاسىدىن ئايرىلىدۇ ، بۇنداق بولغاندا ئەخلەت گۈڭگۈرت كىسلاتاسىنى ساپلاشتۇرغىلى ۋە ئەسلىگە كەلتۈرگىلى بولىدۇ.كۆپ ئىشلىتىلىدىغان ئوكسىدلار ھىدروگېن ئوكسىد ، نىترىت كىسلاتاسى ، پېركلور كىسلاتاسى ، قاندىكى كىسلاتا ، نىترات ، ئوزون قاتارلىقلار.ھەر بىر ئوكسىدلىغۇچنىڭ ئەۋزەللىكى ۋە چەكلىمىسى بار.